Σε ΦΕΚ η Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο – Πρώτη φορά χαρτογραφείται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός της χώρας
Δημοσιεύθηκε σήμερα, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια υπουργεία, η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ).
Μέσω της Στρατηγικής αυτής εξειδικεύεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ), σηματοδοτώντας ένα νέο κεφάλαιο για τη διαχείριση των θαλάσσιων ζωνών της χώρας.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση: «Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα, καθώς για πρώτη φορά καθορίζονται οι κανόνες που διέπουν την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου στη χώρα μας.
Ο ΘΧΣ λειτουργεί ως ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο πλαίσιο σχεδιασμού και αποτελεί θεμέλιο για την προώθηση της γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας. Στόχος του είναι η σαφής απεικόνιση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες ζώνες, με βασική προτεραιότητα την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος».
Η εκπόνηση της ΕΧΣΘΧ βασίστηκε σε μια σύνθετη και ισορροπημένη προσέγγιση, που έλαβε υπόψη αντικρουόμενες παραμέτρους – κοινωνικές, περιβαλλοντικές, οικονομικές και ενεργειακές.
Η Στρατηγική εξυπηρετεί σειρά αλληλένδετων στόχων: την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή, την αειφόρο τουριστική ανάπτυξη, την ανάδειξη και προστασία της ενάλιας πολιτιστικής κληρονομιάς, την ασφάλεια και αναβάθμιση των θαλάσσιων μεταφορών, την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων, την προώθηση της ιχθυοκαλλιέργειας και την ενίσχυση διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος.
Ο σχεδιασμός ενσωματώνει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων και προβλέπει τη διαμόρφωση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων ανά περιφέρεια, κατόπιν διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Με τη θεσμοθέτηση του ΘΧΣ και την έκδοση της ΕΧΣΘΧ, η Ελλάδα καθορίζει –για πρώτη φορά– λεπτομερώς τις χρήσεις των θαλάσσιων ζωνών της, συμμορφούμενη με την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και ασκώντας τα σχετικά κυριαρχικά της δικαιώματα βάσει του Διεθνούς Δικαίου.
Ερωτήσεις & Απαντήσεις για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό
1. Τι είναι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ);
Ο ΘΧΣ αποτελεί εργαλείο για την αποτύπωση και οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες ζώνες της χώρας, με σεβασμό στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος. Προσδιορίζει τη συνύπαρξη και τη βιώσιμη ανάπτυξη αυτών των δραστηριοτήτων, εντός ενός πλαισίου που θεμελιώνεται στο ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο — και ειδικότερα στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η Οδηγία 2014/89/ΕΕ καθιστά τον σχεδιασμό αυτό υποχρεωτικό για τα κράτη-μέλη. Η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο ενισχύει τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία και τη διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
2. Ποιος είναι ο στόχος του ΘΧΣ;
Η οργανωμένη και βιώσιμη αξιοποίηση του θαλάσσιου χώρου, σε συνδυασμό με την ισορροπημένη συνύπαρξη των δραστηριοτήτων στη θάλασσα και στη στεριά. Ο σχεδιασμός εστιάζει μεταξύ άλλων:
-
στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μέσω θαλάσσιων πάρκων,
-
στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ενάλιων αρχαιοτήτων,
-
στην αναβάθμιση των θαλάσσιων μεταφορών,
-
στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,
-
στην αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων (όπως φυσικό αέριο και υπεράκτια αιολικά πάρκα),
-
στην ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας,
-
στη διασύνδεση διασυνοριακών υποδομών με άλλα κράτη της Ε.Ε.
Η συγκροτημένη αυτή προσέγγιση αποτρέπει την αποσπασματική εκμετάλλευση του θαλάσσιου χώρου και ενισχύει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
3. Γιατί προχωρά τώρα η Ελλάδα στη θεσμοθέτηση του ΘΧΣ;
Ο ΘΧΣ αποτελεί ένα στρατηγικό εργαλείο για την αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων, γι’ αυτό και σχεδιάστηκε μέσα από ευρεία διαβούλευση με υπουργεία, αυτοδιοικητικούς φορείς και τοπικές κοινωνίες. Η σημασία του καθίσταται ακόμα μεγαλύτερη δεδομένης της έκτασης της ελληνικής ακτογραμμής — της μεγαλύτερης στην Ευρωπαϊκή Ένωση — και του πλήθους των νησιών που διαθέτει η χώρα.
4. Γιατί χωρίστηκε σε τέσσερις χωρικές ενότητες;
Ο διαχωρισμός αυτός αντανακλά τη διοικητική δομή των αντίστοιχων Περιφερειών. Θα ακολουθήσει η έκδοση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων ανά ενότητα, κατά το πρότυπο των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, από τα οποία έχουν ήδη εκδοθεί τα 12 από τα 13.
5. Πού θα δημοσιευτεί ο ΘΧΣ; Πώς ενημερώνονται οι πολίτες;
Η στρατηγική δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναρτάται και στις σχετικές διαδικτυακές πλατφόρμες. Επιπλέον, το ΥΠΕΝ θα αναλάβει δράσεις ενημέρωσης για την ευρύτερη διάχυση των πληροφοριών.
6. Υπάρχει γεωπολιτική διάσταση στον ΘΧΣ;
Το πεδίο εφαρμογής του ΘΧΣ έχει καθοριστεί με βάση την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία, και ειδικά τη Σύμβαση UNCLOS. Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται με επίσημο τρόπο τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενισχύοντας την κυριαρχική παρουσία της χώρας στη θάλασσα και ενδυναμώνοντας το ευρωπαϊκό κεκτημένο στον τομέα.
Πηγή: VoiceNews.gr
