Η ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης είναι έτοιμη να κάνει ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων, με τον εν αναμονή καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, να ανακοινώνει ένα μακρόπνοο σχέδιο για την ουσιαστική εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους συνταγματικούς δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας.
«Εν όψει των απειλών για την ελευθερία και την ειρήνη στην ήπειρό μας», δήλωσε ο Μερτς το βράδυ της Τρίτης στο Βερολίνο, το σύνθημα “ό,τι χρειαστεί” πρέπει πλέον να ισχύει για την άμυνα της χώρας.
Η κίνηση αυτή, η οποία θα αξιοποιήσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ για την άμυνα και τις υποδομές, έρχεται καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν όλο και περισσότερο από τη στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στο ΝΑΤΟ και την Ουκρανία. Ο Μερτς είχε πιέσει να ξεκλειδώσουν οι γερμανικές αμυντικές δαπάνες πριν από τη σύνοδο κορυφής για την κρίση των 27 εθνικών ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, προκειμένου να σηματοδοτήσει τη νέα αποφασιστικότητα της χώρας του.
«Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και στον κόσμο εξελίσσονται ταχύτερα από ό,τι προβλέπαμε μόλις πριν από μία εβδομάδα», δήλωσε ο Μερτς. «Η Γερμανία και η Ευρώπη πρέπει τώρα να αναλάβουν έκτακτες προσπάθειες για να διασφαλίσουν τις αμυντικές μας ικανότητες».
Ο Μερτς πρότεινε να εξαιρεθούν οι αμυντικές δαπάνες άνω του 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος από τους περιορισμούς του συνταγματικού φρένου χρέους της Γερμανίας, το οποίο περιορίζει το διαρθρωτικό δημοσιονομικό έλλειμμα στο 0,35% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, εκτός από περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Δεν παρείχε λεπτομέρειες σχετικά με το πώς θα χρησιμοποιηθεί η πρόσθετη ικανότητα αμυντικών δαπανών.
Ο Μερτς ανακοίνωσε το σχέδιο χαλάρωσης των περιορισμών στις αμυντικές δαπάνες μαζί με τους ηγέτες του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), με τους οποίους οι συντηρητικοί του βρίσκονται σε συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού.
«Η πρόκληση της επένδυσης σε μια ισχυρή και ασφαλή Ευρώπη», δήλωσε ο συγκυβερνήτης του SPD Λαρς Κλίνγκμπεϊλ, “είναι ίσως το σημαντικότερο καθήκον της πολιτικής μου γενιάς, και με μια ματιά στον Λευκό Οίκο και τα γεγονότα που συνέβησαν την περασμένη Παρασκευή εκεί στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο Ζελένσκι, έγινε ακόμη πιο σαφές ότι χρειαζόμαστε πολύ περισσότερα χρήματα για την άμυνά μας και την ασφάλεια στην Ευρώπη”.
Ο κ. Κλίνγκμπεϊλ άφησε επίσης να εννοηθεί ότι η πιθανή επόμενη κυβέρνηση συνασπισμού που θα αποτελείται από τους συντηρητικούς του Μερτς και το SPD θα προβεί σε μια πιο θεμελιώδη μεταρρύθμιση του φρένου χρέους μέχρι το τέλος του έτους, ώστε να επιτρέψει πρόσθετες δαπάνες.
«Έχουμε συμφωνήσει σταθερά», είπε, ότι “θα αναθεωρήσουμε το φρένο χρέους μέχρι το τέλος του 2025, ώστε να επιτρέψουμε νέες επενδύσεις”.
Η ανακοίνωση για την αναθεώρηση του φρένου χρέους σηματοδοτεί μια εξαιρετική στροφή για τους συντηρητικούς της Γερμανίας, οι οποίοι εδώ και καιρό υποστηρίζουν τη δημοσιονομική συγκράτηση και οι οποίοι θέσπισαν συνταγματικά όρια στις δαπάνες το 2009, κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Άνγκελα Μέρκελ και εν μέσω της κρίσης χρέους της Ευρώπης. Το σχέδιο έρχεται καθώς η Bundesbank της Γερμανίας πρότεινε την Τρίτη μια μεταρρύθμιση του φρένου χρέους που θα αύξανε το ανώτατο όριο για τον ετήσιο καθαρό δανεισμό στο 1,4% του ΑΕΠ (από 0,35% σήμερα), γεγονός που θα δημιουργούσε περίπου 220 δισ. ευρώ πρόσθετο περιθώριο δαπανών μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Οι ηγέτες των συντηρητικών και του SPD ανακοίνωσαν επίσης ένα προτεινόμενο ειδικό ταμείο ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής εκτός των κανονικών δημοσιονομικών δαπανών κατά την επόμενη δεκαετία – ένα σχέδιο που έχει σχεδιαστεί για να τονώσει την προβληματική οικονομία της Γερμανίας και επίσης για να προσελκύσει τους αριστερούς νομοθέτες, οι οποίοι διαφορετικά θα μπορούσαν να αντιταχθούν στη χαλάρωση των κανόνων για το χρέος ώστε να καταστεί δυνατή η πραγματοποίηση αμυντικών δαπανών και μόνο.
Παρόλα αυτά, η έγκριση δεν είναι εξασφαλισμένη. Ο Μερτς χρειάζεται πλειοψηφία δύο τρίτων στο κοινοβούλιο για να εξαιρέσει εν μέρει τις αμυντικές δαπάνες από τους συνταγματικούς δημοσιονομικούς περιορισμούς και για να περάσει το ειδικό ταμείο για τις υποδομές.
Ο Μερτς και το SPD βρίσκονταν υπό την πίεση να δράσουν γρήγορα, όχι μόνο λόγω της ταχείας επιδείνωσης της διατλαντικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ, αλλά και επειδή το ακροδεξιό, ρωσόφιλο κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και το κόμμα Η Αριστερά, που αντιτίθεται στις στρατιωτικές δαπάνες, θα έχουν τη δύναμη να εμποδίσουν ενδεχομένως κινήσεις που θα επιτρέψουν περισσότερες αμυντικές δαπάνες μόλις συγκληθεί το νεοεκλεγμένο κοινοβούλιο της Γερμανίας έως τις 25 Μαρτίου.
Για το λόγο αυτό, οι συντηρητικοί και το SPD σκοπεύουν να φέρουν τις προτάσεις προς ψήφιση στο τρέχον κοινοβούλιο.
Για να αποκτήσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία, ωστόσο, θα χρειαστούν την υποστήριξη των Πρασίνων. Αλλά πολλοί πολιτικοί των Πρασίνων έχουν ήδη υποδείξει ότι μπορεί να αντιταχθούν στις προτάσεις, εκτός εάν συνοδεύονται από μια πιο θεμελιώδη και άμεση μεταρρύθμιση του φρένου χρέους της Γερμανίας, ώστε να επιτραπούν μεγαλύτερες δαπάνες για την τόνωση της οικονομίας και τη διευκόλυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
«Αυτό που βολικά ξέχασαν να αναφέρουν είναι ότι δεν μπορούν να προωθήσουν κανένα από τα σχέδιά τους από μόνοι τους – χρειάζονται τις ψήφους των Πρασίνων», δήλωσε στο POLITICO ο Felix Banaszak, συν-επικεφαλής των Πρασίνων, προσθέτοντας ότι το κόμμα “θα πάρει το χρόνο του για να εξετάσει προσεκτικά τις προτάσεις τους προτού λάβει μια απόφαση”.
«Μια συνολική μεταρρύθμιση του φρένου χρέους παραμένει απαραίτητη – όχι μόνο για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και την ελευθερία μας μακροπρόθεσμα, αλλά και για να εξασφαλίσουμε επενδύσεις στην προστασία του κλίματος, την οικονομική ανάπτυξη και μια καλά λειτουργούσα υποδομή», δήλωσε ο Banaszak.
Πηγή: Politico
