Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε πρόταση για την επιβολή υψηλών δασμών στα λιπάσματα και τα γεωργικά προϊόντα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, προκαλώντας ανησυχία στους Ευρωπαίους αγρότες για τις πιθανές επιπτώσεις.
Σε ψηφοφορία που διεξήχθη την Πέμπτη, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από λιπάσματα και γεωργικά προϊόντα από τη Ρωσία και τη σύμμαχό της Λευκορωσία, ενώ ταυτόχρονα θα διακόψουν την οικονομική στήριξη του πολέμου της Μόσχας στην Ουκρανία.
Οι νέοι δασμοί, που θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουλίου, θα στοχεύουν σε ορισμένα λιπάσματα με βάση το άζωτο, αυξάνοντας τους δασμούς από 6,5% σε επίπεδα που προσεγγίζουν το 100% για μια τριετή περίοδο, σταματώντας ουσιαστικά τις περισσότερες εισαγωγές.
Η Ρωσία προμηθεύει σήμερα το 25% των αζωτούχων λιπασμάτων της ΕΕ, που εκτιμάται ότι αντιστοιχούν σε 1,3 δισ. ευρώ ετησίως. Πρόσθετοι δασμοί θα επιβληθούν επίσης στις εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων, όπως κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα, φρούτα και λαχανικά από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, που αντιπροσωπεύουν περίπου 380 εκατ. ευρώ σε ετήσιο εμπόριο.
Η πρωτοβουλία απέκτησε δυναμική έπειτα από συνεχείς πιέσεις αρκετών κρατών μελών και ηγετών της βιομηχανίας λιπασμάτων, οι οποίοι υποστήριξαν την ταχεία ανάληψη δράσης για την ενίσχυση της στρατηγικής ανεξαρτησίας της ΕΕ.
Ηθικές και στρατηγικές ανησυχίες
Πέρα από τις οικονομικές εκτιμήσεις, οι αυξήσεις των δασμών αποσκοπούν επίσης στην αντιμετώπιση ηθικών ανησυχιών. Η Ρωσία επιβάλλει φόρο 23,5% στις εξαγωγές βασικών ορυκτών λιπασμάτων, τα έσοδα από τον οποίο συμβάλλουν στη χρηματοδότηση των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της στην Ουκρανία.
“Πρέπει να σταματήσουμε να χρηματοδοτούμε τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία με τους δικούς μας οικονομικούς πόρους. Εάν ο γεωργικός τομέας συνεχίσει να πληρώνει για τα ρωσικά λιπάσματα, τα χρήματα αυτά στηρίζουν άμεσα τον ρωσικό προϋπολογισμό”, δήλωσε η Λετονή ευρωβουλευτής Inese Vaidere, εισηγήτρια του Κοινοβουλίου για τον φάκελο
Η ίδια προειδοποίησε για την αυξανόμενη εξάρτηση της ΕΕ από τα ρωσικά λιπάσματα και τους κινδύνους ξαφνικών διαταραχών του εφοδιασμού, οι οποίες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη γεωργική σταθερότητα.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία λιπασμάτων εξέφρασε την ικανοποίησή της για την απόφαση του Κοινοβουλίου, χαρακτηρίζοντάς την ως ένα κρίσιμο βήμα προς τη μείωση της εξάρτησης και την ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας της Ευρώπης.
«Καλούμε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να ενεργήσουν γρήγορα για να οριστικοποιήσουν και να επιβάλουν αυτούς τους δασμούς», δήλωσε ο Leo Alders, πρόεδρος της FertilizersEurope. «Όσο πιο γρήγορα εφαρμόσουμε αυτά τα μέτρα, τόσο καλύτερα μπορούμε να προστατεύσουμε τις αλυσίδες αξίας, τις θέσεις εργασίας και την επισιτιστική μας ασφάλεια».
Οι αγρότες προειδοποιούν για την αύξηση του κόστους
Καθώς η ΕΕ προωθεί τη στρατηγική της για τη μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων και την άσκηση οικονομικής πίεσης στη Ρωσία, η πρόκληση παραμένει η εξισορρόπηση των γεωπολιτικών στόχων με τις άμεσες ανησυχίες της αγροτικής κοινότητας.
Οι Ευρωπαίοι αγρότες έχουν εκφράσει έντονη ανησυχία για τον αντίκτυπο των δασμών στη γεωργική ανταγωνιστικότητα, το κόστος των εισροών και την επισιτιστική ασφάλεια.
Ο Cédric Benoist, από τη γαλλική ένωση αγροτών FNSEA, προειδοποίησε για «πληθωρισμό των τιμών των λιπασμάτων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ο οποίος θα επιβαρύνει περαιτέρω τους αγρότες που δραστηριοποιούνται σε μια παγκόσμια ανταγωνιστική αγορά.
«Νιώθουμε ήδη τις συνέπειες όσον αφορά το γεωργικό εισόδημα», δήλωσε. «Το κόστος αυξάνεται, αλλά δεν μπορούμε να το μετακυλήσουμε στους καταναλωτές».
Ο Benoist σημείωσε ότι η τιμή του αζωτούχου διαλύματος, ενός τύπου υγρού λιπάσματος, έχει εκτοξευθεί από 160 ευρώ ανά τόνο πριν από πέντε χρόνια σε 300 ευρώ ανά τόνο σήμερα, αφού κορυφώθηκε στα 600-700 ευρώ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Προειδοποίησε επίσης ότι η αβεβαιότητα ενόψει της προθεσμίας του Ιουλίου στρεβλώνει την αγορά: “Οι παραγωγοί λιπασμάτων παρακρατούν την προμήθεια, περιμένοντας την έναρξη ισχύος των δασμών. Αυτό οδηγεί τις τιμές ακόμη πιο ψηλά”.
Προειδοποίησε επίσης ότι η αβεβαιότητα ενόψει της προθεσμίας του Ιουλίου στρεβλώνει την αγορά: “Οι παραγωγοί λιπασμάτων παρακρατούν την προμήθεια, περιμένοντας να αρχίσουν να εφαρμόζονται οι δασμοί. Αυτό οδηγεί τις τιμές ακόμη υψηλότερα”.
Πηγή: Euronews
